"Homilie na sześć dni stworzenia" św. Bazylego Wielkiego i św. Ambrożego z Mediolanu - krótkie porównanie

14.01.2019 | PDF

Myśl ludzka od wieków obracała się wokół intrygujących ją zagadnień dotyczących powstania świata i jego rozwoju. Można postawić tezę, że zarówno religia jak i filozofia od zawsze stawiała pytania o początek wszechrzeczy, praprzyczynę świata. Z biegiem czasu te zagadnienia stały się także przedmiotem zainteresowania chrześcijan, którzy stanęli wobec kwestii, jaki powinien być ich stosunek do koncepcji filozoficzno-kosmologicznych głoszonych przez pogan? Co z nich mogą przyjąć jako zgodne z nauką zawartą w Piśmie Świętym i przekazywaną przez Kościół, a co powinni odrzucić jako błędną? Materiał do odpowiedzi na te pytania dawała bez wątpienia Księga Rodzaju. Test biblijny domagał się jednak rozwinięcia w postaci prawidłowej egzegezy i właściwej interpretacji. Autorem najwcześniejszego kompletnego dzieła, poświęconego wyłącznie interpretacji sześciu dni stworzenia świata w zgodzie z Pismem Świętym i nauką Kościoła, był święty Bazyli Wielki, biskup Cezarei Kapadockiej w latach 370-379. Jego Heksaemeron powstał jako zbiór homilii wygłoszonych w pierwszym tygodniu Wielkiego Postu 378 roku. Wywarło ono duży wpływ na późniejszą literaturę heksameronalną. Najbardziej wiernym wykładem myśli egzegetycznej Bazylego był powstały dziesięć lat później Heksaemeron autorstwa świętego Ambrożego – biskupa Mediolanu w latach 374-397. Dzieła te wykazują tak liczne podobieństwa, że formułowane są poglądy odmawiające Ambrożemu oryginalności w jego opracowaniu. Pojawia się jednak pytanie, czy oprócz podobieństw są między nimi różnice. Okazuje się, że jest wiele, co sprawia, że dzieło Ambrożego można z powodzeniem traktować jako istotne uzupełnienie i wzbogacenie wykładu Kapadockiego hierarchy. Niniejszy artykuł jest poświęcony zwróceniu uwagi na te ważne elementy twórczości obu wybitnych postaci.